An Cailleach

Cé h-í an Cailleach? Mar is eol do chách, tá cailleach shamhna ann, (sé sin, bean ghránna ag glagarnaigh, le gaosán fada géar agus craiceann glas uirthi), ach níl morán ceangail idir an íomha páistiúil sin, agus an Cailleach ársa ó na glúnta a tháinig romhainn.

Is fuinneamh suntasach, baineann í an Cailleach. Is gné don t-Ollmháthair í, an gné a bhíonn i gceannas ar na seasúir dhorcha, ach bh'fhéidir, níos mó ná sin, gur an t-Ollmháthair phríomhordúla fhéin í, corpraithe mar bean aosta, críonna, cumhachtach.

Cé go raibh dearmad beagnach déanta uirthi, tá a bealach rúndiamhair fhéin ag an tseanbhean fíor-iontach faoi chaille, agus tá a spiorad ársa draíochta ag teacht chun tosaigh arís.

Le linn fhéile Mháire an Chlochán Léith, bhí an saol mór ag caint faoin dealbh seo. Bhí deis ann 'í' a fheiceáil arís, mar pháirt d'Oíche Chultúir, nuair a bhí an suiteán ealaíona lonnaithe i dTeach Niall Ó Dónaill. Bhí ceol is scéalaíocht ar siúil fosta

Tine lasta!

Na scéalaithe 's ceoltóirí thart ar an gCailleach

Teach Niall Ó Domhnaill

Blianta ó shin d'eisigh Sinéad O'Connor album darbh ainm 'Sean Nós Nua', agus oireann an teideal chéanna don sort rud a bhí idir lámha againn i dteach Niall Ó Domhnaill, Ailt an Eidhinn in aice le Loch an Iúir, Co. Dhún na nGall, le linn Oíche Chultúir 2023.

Go bunúsach, bhí an ócáid seo –'I gCuideachta leis an gCailleach', leagan don sheantraidisiúin darbh ainm 'Oíche Airneáil.' (Is tionóil shóisialta aitheanta iad inar roinneadh ceol agus scéalta, inar bunaíodh bannaí sóisialta agus inar cuireadh seantraidisiúin aoise ar aghaidh go neamhfhoirmiúil chuig an gcéad ghlúin eile). Sa chás seo, áfach, cuireadh dealbh don Chailleach lárnach ann, rud a thug deis do na fhísealaíona bheith páirteach, agus rud a thug lár an stáitse don 'Cailleach', carachtar a mbíonn i gconaí 'ar an thaobh thall' inár gcultúir, cé go bhfuil sé ar cheann de na carachtair miotasacha is ársa atá againn sa tír.

Ealaíontóir: Maria Coleman. Ceoltóir: Pól Ó Gallachóir. Scéalaíocht: Aodh MachGairbheá (agus a páistí).

20.00, 22/9/2023, Teach Niall Ó Domhnaill, Ailt an Eidhinn, Loch an Iúir, Clochán Liath, Co. Thír Chonaill (F94 H7NK)

Whether you're a Gaelgóir, a learner, or a complete novice to Irish, you will be very welcome to come and listen to the music of the language as we sit with the Cailleach - a sculpture representing the ancient Mother Goddess of this beautiful land, in Teach Niall Ó Dónaill, the preserved cottage of the man who wrote the famous Irish/English dictionary. Expect some song and story also!

An_Cailleach_Website

Maoinithe ag Ealain Na Gaeltachta fríd Oíche Chultúir. #OícheDárSaol #OicheChultuir

An Cailleach

Advanced settings